Ontmoeten in de openbare ruimte

De openbare ruimte is dé plek voor spelen, bewegen én ontmoeten. Dat geldt voor de binnenstad met al zijn winkels en horeca, maar even zo goed voor woonwijken. Maar hoe kunnen we deze publieke ruimten nog aantrekkelijker maken voor alle type gebruikers? Delftse studenten van verschillende opleidingen bedachten verschillende oplossingen.

In de Delftse woonwijk Tanthof wonen steeds meer ouderen, die volop gebruik maken van de openbare ruimte. Een openbare ruimte die steeds belangrijker wordt, want hoe ouder we worden hoe kleiner onze actieradius wordt. Tegelijkertijd wonen er ook veel gezinnen met jonge en oudere kinderen die de buitenruimte actief gebruiken. Hoe kunnen we de openbare ruimte aantrekkelijker maken voor alle type gebruikers?

Challenge
Begin februari hebben Delftse studenten van verschillende opleidingen tijdens een tweedaagse ontwerpwedstrijd ideeën uitgewerkt voor de openbare ruimte in de wijk Tanthof-Oost. De studenten onderzochten hoe bestaande of nieuw te ontwerpen routes kunnen worden voorzien van ‘halteplaatsen’. Ontmoetingsplekken waar men even kan uitrusten, kan rondkijken en een praatje kan maken met andere bewoners. Uit onderzoek is namelijk gebleken dan men zich meer thuis voelt in een wijk, en veiliger, naarmate er sprake is van meer vrijblijvende, ‘terloopse’ contacten.

Ontwerpen
De studenten zijn in zes teams aan de slag gegaan met het vraagstuk en hebben anderhalve week na de challenge hun ontwerpen ingeleverd door middel van een poster en videopresentatie. Een jury – bestaande uit Tako Postma (stadsbouwmeester), Netty Jongepier (bewoner en lid van de ASD) en Maurice Harteveld (onderzoeker bij de TU Delft) – heeft de ontwerpen vervolgens bekeken en beoordeeld. De jury was zeer onder de indruk van het ingezonden werk, zowel inhoudelijk als de manier waarop het werk is gepresenteerd. Uit het juryrapport: “Het is bijzonder om te zien hoe goed en hoeveel werk er in zo’n korte tijd is verzet, zeker als je bedenkt dat de studenten elkaar niet van tevoren kenden”.

De poster met alle ontwerpvoorstellen en de bijbehorende videopresentaties zijn hier te raadplegen:

• Groep 1 – Flip Meijaard, Nina Scholten, Borui Xiong, Jiaqi Qiu (poster / video)
• Groep 2 – Billy Chen, Xenia Georgiadou, Nadia Antoniadi, Andria Charilaou (poster / video)
• Groep 3 – Elena Grimbacher, Tereza Lacigová, Ailise van de Kamp, Sophie van Hal (poster / video)
• Groep 4 – Annelieke Beckker, Sanika Charatkar, Olaf van Velzen, Kevin Lai (poster / video)
• Groep 5 – Myrto Karampela-Makrygianni, Julia Daher, Victoria Imasaki (poster / video)
• Groep 6 – Ann Eapen, Maria Luísa Tarozzo Kawasaki, Sarvin Sarabi, Pjotr Boomgaard (poster / video)

De challenge is vooral bedoeld ter inspiratie en dat is goed gelukt. Zonder daarbij de realiteit uit het oog te verliezen. Het merendeel van de ontwerpen passen namelijk goed bij de context van deze woonwijk. De jury: “Het is geweldig dat een groep, waarvan veel buitenlandse studenten, de structuur van de buurt hebben begrepen”.

In de ogen van de jury is groep 4 daar het meest in geslaagd: “Zij hebben een duidelijk beeld van de kwaliteit van het gebied en ontwierpen een mooi geïntegreerd plan. De jury viel vooral in de smaak bij de goed gekozen ontmoetingsplekken, die zowel overdag als ’s avonds flexibel inzetbaar zijn”.

Nieuwe werkvorm
De challenge werd buiten het bestaande onderwijsprogramma om georganiseerd om zo studenten van verschillende opleidingen en van verschillende kennisinstellingen met elkaar in contact te laten komen. Een leermethode die op veel positieve reacties kon rekenen bij de studenten. Een van de studenten zei hierover: “Dit zou eigenlijk een verplicht onderdeel moeten worden in het onderwijs. Door te werken met studenten met een andere achtergrond leer je veel meer over de verschillende manieren waarop je naar een vraagstuk kan kijken. Erg leerzaam!” Ook uit de gehouden evaluatie kwamen veel positieve geluiden. Vier op de vijf studenten zou een volgende keer weer meedoen. Zo was men erg tevreden over de inleidende presentaties, de wijkwandeling en de begeleiding: “The practical context and the variety of guidance given to us at every stage during the design was very helpful.”

Debat
Tijdens een openbare bijeenkomst op 2 maart werden deze ontwerpschetsen kort toegelicht en werden de prijzen uitgereikt. Daarna gingen Eveline Berghout (stedenbouwkundige, gemeente Delft), Maurice Harteveld (onderzoeker TU Delft), Flip Krabbendam (architect) en Ben Kuipers (landschapsarchitect) nog met elkaar in gesprek over de randvoorwaarden van een succesvolle openbare ruimte.

Organisatie
De challenge werd georganiseerd door de City Deal Kennis Maken Delft, studievereniging POLIS, architect Flip Krabbendam en Delft Design. Het onderzoek is onderdeel van het Stadslab Vergrijzing: een meerjarige samenwerking tussen kennisinstellingen, bewoners, de gemeente Delft en diverse maatschappelijke organisatie op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Docenten, onderzoekers en studenten van De Haagse Hogeschool, hogeschool Inholland en de TU Delft worden daarbij ingeschakeld om meer inzichten en oplossingen aan te reiken voor het vergrijzingsvraagstuk.